استان کهگیلویه و بویراحمد؛ سرزمین هزار رنگ زاگرس
استان کهگیلویه و بویراحمد یکی از زیباترین و بکرترین مناطق ایران است؛ سرزمینی که در دل رشتهکوههای زاگرس جا گرفته و با طبیعت حیرتانگیز، آبوهوای دلپذیر، مردم خونگرم و فرهنگ غنی خود، سالهاست لقب «پایتخت طبیعت ایران» را از آنِ شهر مرکزیاش، یاسوج، کرده است. این استان اگرچه از نظر مساحت و جمعیت، جزو کوچکترین استانهای کشور به شمار میرود، اما از نظر تنوع اقلیمی، پوشش گیاهی، منابع آب، حیاتوحش و جاذبههای طبیعی، یکی از چند منطقه منحصربهفرد ایران است و هر سال گردشگران بسیاری را از سراسر کشور و بهویژه از جنوب ایران بهخود جذب میکند.
یاسوج؛ قلب تپنده زاگرس
یاسوج، مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد، شهری جوان اما بسیار مهم در جنوبغرب کشور است. این شهر به دلیل قرار گرفتن در دامنههای سرسبز دنا، وجود رودخانه بشار، دشتهای پرگل، پارکهای جنگلی و هوای خنک و مطبوعش، بهدرستی «پایتخت طبیعت ایران» نامیده میشود. رودخانه بشار که از میان شهر عبور میکند، فضای دلانگیزی را ایجاد کرده و پارک ساحلی آن، به یکی از محبوبترین تفرجگاههای مردم و گردشگران تبدیل شده است.
در اطراف یاسوج دهها روستای زیبا، چشمههای خروشان، آبشارهای متعدد، باغستانهای وسیع و دشتهای رویایی وجود دارد که در فصل بهار – بهخصوص از اردیبهشت تا اوایل تیر – زیباییشان چند برابر میشود. هوای این منطقه در این ماهها خنک، لطیف و سرشار از بوی گلها و رطوبت کوهستان است. البته زمستانهای یاسوج معمولاً سرد و برفی است و بارشهای سنگین، چهره شهر را کاملاً زمستانی میکند.
سیسخت؛ شهر کوچک اما افسانهای
در ۳۵ کیلومتری شمالغرب یاسوج، شهر کوچک و کوهستانی سیسخت قرار گرفته؛ شهری که با وجود جمعیت کم، یکی از محبوبترین مناطق گردشگری زاگرس است. سیسخت در دامنه بلندترین قلههای دنا قرار دارد و همین باعث شده آبوهوایی سردتر، مطبوعتر و طبیعتی کوهستانیتر نسبت به یاسوج داشته باشد. در زمستان، اغلب مسیرهای آن پوشیده از برف است و در تابستان، یکی از خنکترین شهرهای ایران محسوب میشود.
وجود تاکستانهای زیبا، روستاهای پلکانی، چشمهسارها، دریاچههای کوهستانی مثل دریاچه کوهگل و مسیرهای کوهنوردی دنا، سیسخت را به مقصد محبوب طبیعتگردان تبدیل کرده است. در فصل پاییز نیز این شهر به یک تابلوی رنگارنگ تبدیل میشود و هر گوشهاش سوژهای برای عکاسی است.
اقلیم چهار فصل استان
کهگیلویه و بویراحمد از معدود استانهای چهار فصل ایران است. مناطق شمالی و میانی مانند یاسوج و سیسخت سردسیر و کوهستانی هستند، اما بخشهای جنوبی مانند گچساران، چرام و باشت گرمسیریاند. بههمین دلیل همزمان در یک روز ممکن است در برخی نقاط استان برف ببارد و در بخش دیگری نخلها زیر آفتاب بدرخشند.
بهترین زمان سفر به مناطق سردسیر استان، بهار و تابستان است. اردیبهشتماه در این استان، یکی از رویاییترین ماههای سال است؛ کوهها سبز، دشتها پرگل و رودخانهها پرآب هستند. در تابستان نیز گرما آزاردهنده نیست و رطوبت بسیار کم است. تنها در زمستان، بهویژه دی تا اواسط اسفند، هوا سرد و بارشی است و جز برای اسکی و طبیعت زمستانی، کمتر سفر به این مناطق توصیه میشود.
تقسیمات و جمعیت
استان کهگیلویه و بویراحمد حدود ۱۶٬۲۶۰ کیلومترمربع مساحت دارد و طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، ۷۱۳ هزار نفر جمعیت آن را تشکیل میدهند. این استان به ۹ شهرستان تقسیم شده است:
- بویراحمد (یاسوج)
- گچساران (دوگنبدان)
- کهگیلویه (دهدشت)
- دنا (سیسخت)
- بهمئی (لیکک)
- چرام
- باشت
- لنده
- مارگون
این استان در مجموع دارای بیش از ۱۷۰۰ روستا است که بسیاری از آنها طبیعتی چشمنواز دارند.
تاریخچه و اصالت فرهنگی
سرزمین کهگیلویه و بویراحمد تاریخی بسیار کهن دارد. پژوهشها نشان میدهد که بخشهایی از این منطقه در هزاره چهارم قبل از میلاد، جزئی از قلمرو تمدن عیلام بوده است. همچنین بسیاری از مورخان بر این باورند که بخشهایی از حکومت هخامنشیان در منطقه «انشان» شکل گرفته که آثار مرتبط با آن در این استان کشف شده است.
این استان در دورههای تاریخی مختلف، گاه زیر نظر فارس و گاه زیر نظر خوزستان بوده تا اینکه در تیر ۱۳۴۲ به فرمانداری کل تبدیل شد و در سال ۱۳۵۵ رسماً به استان ارتقا یافت.
مردم این منطقه عمدتاً لرتبار هستند و به گویشهای جنوبی زبان لری صحبت میکنند؛ زبانی شیرین که ریشه آن به زبانهای ایرانی باستان بازمیگردد. ساختار ایلی و عشایری در گذشته ستون اصلی جامعه بوده و اگرچه امروزه سبک زندگی مدرن گسترش یافته، اما تعلقات ایلی هنوز بخش مهمی از هویت اجتماعی مردم را تشکیل میدهد.
طبق یک نظرسنجی ملی در سال ۱۳۸۹:
- لر: ۹۰٫۶٪
- ترک: ۵٪
- فارس: ۳٫۶٪
طبیعت، کوهستانها و جاذبههای گردشگری
کهگیلویه و بویراحمد بهمعنای واقعی کلمه، بهشت عاشقان طبیعت است. این استان بیش از ۲۱۷ جاذبه رسمی گردشگری دارد و در دل خود:
- ۱۸ رودخانه بزرگ و کوچک
- ۴۰ چشمه جوشان
- ۵ آبشار بزرگ
- ۳ دریاچه طبیعی
- ۶۰ دره و تنگه
- بیش از ۴۰ قله بالای ۴۰۰۰ متر
را جای داده است.
از مهمترین جاذبههای گردشگری استان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- پارک جنگلی یاسوج
- آبشار یاسوج
- تنگه مهریان
- تنگ گنجهای
- باغ توریستی چشمه بلقیس چرام
- آبشار کمردوغ
- دریاچه کوهگل سیسخت
- امامزاده بیبی حکیمه (س)
- دشتهای گلسوسن در بهار
- شهر تاریخی دهدشت
- تنگ سولک
- روستای مارین
- قلههای دنا و پیست اسکی دنا
وجود این جاذبهها باعث شده هر سال هزاران گردشگر طبیعتدوست، کوهنورد، عکاس و حتی محققان گیاهشناسی به این استان سفر کنند.
منابع طبیعی و اقتصادی
اگرچه این استان کوچک تنها ۱٪ از مساحت ایران را تشکیل میدهد، اما حدود ۳۵٪ نفت و گاز کشور در آن قرار دارد؛ بهویژه در شهر دوگنبدان (گچساران) که یکی از غنیترین میادین نفتی ایران را دارد.
علاوه بر نفت و گاز، محصولات کشاورزی و دامی استان بسیار مشهورند:
- گردوی مرغوب
- عسل طبیعی
- ماهی قزلآلا
- مرکبات
- دامهای سبک و سنگین
- و باغات وسیع انگور، سیب و انار
همچنین این استان با داشتن بیش از یک میلیون هکتار جنگل و کشف معادن بوکسیت، فسفات، گوگرد و مس، از نظر منابع طبیعی منطقهای بسیار ارزشمند است.
سخن پایانی
کهگیلویه و بویراحمد استانی است که در هر گوشه آن میتوان ردپایی از تاریخ، فرهنگ و طبیعت را پیدا کرد. از کوههای سر به فلک کشیده دنا تا دشتهای گلپوش چرام، از رودخانههای پرآب تا روستاهای پلکانی و باغستانهای گسترده، همه و همه این استان را به مقصدی متفاوت برای سفر تبدیل میکنند؛ مقصدی که هر بار رفتن به آن، تجربهای تازه و خاطرهانگیز میسازد.
اگر به دنبال دیدن طبیعت ناب، هوای پاک، مردمی مهربان و آرامش مطلق هستید، سفر به این استان را در فصل اردیبهشت و تابستان حتماً در برنامهتان قرار دهید؛ چرا که اینجا، زاگرس در زیباترین شکل ممکن پیش روی شماست.
پاسخ دادن به یک نویسنده دیدگاه وردپرس لغو پاسخ